Takvimler 2 Mayıs’ı gösterdiğinde, otomobil kullanıcılarını ilgilendiren bir zam haberiyle karşılaştık. Çinli BYD, Türkiye’de satıştaki modelleri için yeni bir fiyat ayarlaması yaptı. 15 Kasım 2024’te rölansman yaparak 6 modelle pazara çıkan marka, bu dönemdeki fiyatlarını üçüncü kez güncellemiş oldu.
Hırant KASAPOĞLU / Auto SHOW
15 Kasım 2024 ile 2 Mayıs 2025 arasında TCMB’nin gösterge niteliğindeki döviz kurları incelendiğinde, Euro’da yüzde 20’lik bir artış görünüyor. BYD’nin Mayıs başında yaptığı yeni zamla birlikte, fiyat artışlarının, Kasım’dan bu yana yüzde 15 civarında veya biraz altında kaldığı ortaya çıkıyor. En ucuz modeli Dolphin’in Design versiyonunun fiyatı 15 Kasım’da 1.284.000 TL iken Mayıs ayında 1.470.000 TL ulaşmış yani yüzde 14,4 fiyat artışı olmuş. Euro’daki artışa bakarsak, fiyatı 1,5 milyona ulaşan Dolphin’in hala gidecek yeri var. Öte yandan, bu dönemde en az fiyat artışını yaşayan model Seal U EV oldu. 15 Kasım’daki fiyatı 1.790.000 TL olan modelin Mayıs fiyatı 1.925.000 TL, yapılan toplam fiyat artışı yüzde 7,5. En çok satan EV modellerden olan Seal’e fazla zam yapılmamasının nedeni, Tesla’nın yeni Model Y SR versiyonunu 1,9 milyon TL’den listelemiş olması olabilir. Öte yandan lansman döneminde Atto 3 ile Seal U arasındaki 300 bin liralık makas, 200 bin liraya gerilemiş oldu. Makasın kapanması, Atto 3 satışlarını nasıl etkileyecek ya da Atto’dan Seal U EV’ye kayma yaşanacak mı? Bunun cevabını piyasanın dengeleri verecek.
Yüzde 14’lük zamlar, Euro kur seviyesinin altında
Ürün gamının tamamında yapılan fiyat artışlarını incelediğimizde, Seal U EV hariç (yüzde 7,5), geri kalan modellerde yüzde 14 civarında zam gerçekleşerek Euro’daki yüzde 20’lik artışın altında kaldığı görülüyor. (Yüzde 26 zam gören Seal sedan AWD modeli hariç). Buradan da BYD’nin, yüzde 20’lik döviz kuru artışını telafi etmek için, Haziran ayında bir yüzde 5’lik zam daha yapabileceğini ortaya çıkıyor. Euro kur seviyesinde ilave bir artış görmezsek, BYD Haziran ayında da zam yaparsa, Euro artışını karşılamış olacak ama tüketicilerin buna tepkisi nasıl olacak, zam yapmayan markalara mı ya da, 1,9 milyon lira etiketli yeni Tesla Model Y gibi seçeneklere mi gidiş olacak? Seal U EV’nin fiyatı, Tesla rekabeti nedeniyle mi 1,9 milyon lira seviyesine sabitlendi ve diğer modellerden daha az oranda zam yapıldı? Tüm bu sorularımızın cevaplarını Haziran başında, Mayıs ayı satış rakamları açıklandığında görebileceğiz. Ancak benim kişisel tahminim, BYD’den yakın zamanda bir zam haberi daha duyabiliriz.
| Araç | Kasım 2024 Fiyatı | Mayıs 2025 Fiyatı | Artış Oranı |
|---|---|---|---|
| Dolphin | 1.284.000 TL | 1.470.000 TL | %14,4 |
| Atto 3 | 1.494.000 TL | 1.710.000 TL | %14,4 |
| Seal U EV | 1.790.000 TL | 1.925.000 TL | %7,5 |
| Seal U DM-i | 1.857.000 TL | 2.115.000 TL | %13,9 |
| Seal sedan AWD | 2.453.000 TL | 3.090.000 TL | %26 |
Lansman fiyatlarıyla tepki toplamıştı
Kasım ayındaki rölansman döneminde, fiyat seviyesiyle bazı otomobil meraklılarının eleştiri oklarına hedef olan, öte yandan da BYD markasını bekleyenler tarafından da ilgiyle karşılanarak deyim yerindeyse yok satan marka, ilk 1,5 ayda 6.500 araç teslimi yapmıştı. Sonrasındaki Ocak, Şubat ve Mart aylarında da bu ilgi devam etti ve 3 ayda toplam 8.200 BYD aracı satıldı.
Nisan ayı başında ise BYD Changzhou gemisi, Çin’den Avrupa’ya 7.000 BYD aracı getirdi. Bu gemideki yükün önemli bölümü Türkiye’ye indi ve markanın Nisan ayı tahsisatlarına teslim edildi. Gemiden kaç aracın Türkiye’ye geldiğini bilmiyoruz, çünkü BYD gemisi Derince Limanı’ndan sonra Barcelona’ya devam ederek BYD Europe’un Nisan ayı siparişlerini de indirdi. Ancak birkaç gün içerisinde ODMD tarafından Nisan ayı verileri açıklandığında, BYD Türkiye’nin Nisan ayında kaç araç teslim ettiğini görebileceğiz.
50 bin adetlik satış hedefinin gerisinde
İlk 3 aylık performans, markanın 2025 hedefi olan 50 bin araç satış hedefinin biraz gerisinde olduğunu gösteriyor. İlk 3 aylık satış performansı çok da doğru bir gösterge olmayabilir. Yılın ikinci yarısındaki performans daha önemli olabilir. BYD Macaristan fabrikasının devreye girmesi tedarik sürecini hızlandırabilir. Ayrıca BYD Manisa fabrikasının inşaat sürecindeki ilerleme haberleri de tüketicide olumlu bir beklenti yaratabilir. Son çeyrekte seriye eklenecek olan yeni Sealion 7 modeli de beklenen araçlar arasında.
Hibrit model matraha sıkıştı
BYD’nin Türkiye’de en çok satan modeli Seal U DM-i serisine Mayıs ayında, içten yanmalı motorunda turboşarj bulunan, daha güçlü ve 4×4 çekişe sahip bir versiyon daha eklendi ancak bu modelin yüzde 60 ÖTV diliminde yer alması, bir anda fiyatını 2.950.000 TL’ye yükseltti.
Çok satan Seal U DM-i’ın fiyatı ise yüzde 13,9’luk toplam zam ile (Kasım 2024-Mayıs 2025 arası) birlikte 2.115.000 TL’ye yükseldi. Bu araç, Plug-in Hybrid modellere getirilen yüzde 30’luk ÖTV avantajından yararlanıyor. Bu ÖTV avantajının ise birkaç kriteri var. Bu kriterlerden biri de aracın baz fiyat matrahı. Matrah kriterine göre aracın gümrük vergileri dahil baz fiyat matrahı 1.350.000 TL’nin altında olmak zorunda. Buna distribütör karı ve bayi marjı da dahil. Bu rakama daha sonra yüzde 30 ÖTV + yüzde 20 KDV ekleniyor. Seal U DM-i’ın baz fiyatının 1.349.000 TL olduğunu varsayarsak, yüzde 30 ÖTV ve yüzde 20 KDV ödendikten sonra, fiyat 2.104.000 TL’ye çıkıyor. Bu fiyata plaka tescil masrafları (5 bin TL kadar) + MTV (tek taksit 5 bin TL) + trafik sigortası (15 bin TL) ekleniyor. Tüm bu masrafların da eklenmesiyle ortaya yaklaşık 2.130.000 TL’lik bir, tavsiye edilen anahtar teslim fiyatının çıkması gerekiyor.
Seal U DM-i için Mayıs ayında açıklanan, 2.115.000 TL’lik fiyat etiketi, bu hesabı geriye doğru yaparsak, araç için BYD’nin Haziran ayında zam yapamayacak olduğunu veya aracın fiyatının en fazla 15-20 bin TL daha artabileceğini, daha fazla artışla birlikte yüzde 60 ÖTV dilimine yükselebileceğini ortaya koyuyor. BYD’nin elinde hala fiyat veya kampanya yapabilecek rezervi var. Bunu Seal U EV modeline, diğer modellerden daha az zam yapmasından da görebiliyoruz. Eğer PHEV modellere geçen yılın ortasında getirilen, yüzde 30’luk ÖTV teşviğinin matrah kriterinde güncelleme yapılmazsa, BYD’nin Türkiye’de en çok satan modeline, bu yıl içerisinde yeni bir zam yapmayarak, bu aracı yüzde 30 diliminde satmaya devam edeceğini düşünüyoruz. Öte yandan matrah güncellenirse, VW, Cupra, Skoda, BMW gibi birçok markanın hazırda beklediğini ve yüzde 30 ÖTV’li PHEV araçlarıyla, BYD ile rekabete hazır olduklarını da ekleyelim.
