Nisan ayı sonunda düzenlenen Şangay Otomobil Fuarı, otomobilin yanı sıra teknolojinin de buluşma noktası oldu. Yeni nesil otomobillerle birlikte robotlar, bataryalar ve yapay zeka üniteleri de sergilendi.
Hırant KASAPOĞLU / Auto Show Dergisi
Son yıllarda Batı ülkelerinde otomobil fuarlarına karşı ilgi giderek düşerken, en önemli yenilikler Uzak Doğu’dan gelmeye başladı. Mart ayında Bangkok’taki Uluslararası Otomobil fuarında Çin endüstrisinin de yenilikleri sergilendi. Bangkok’un hemen ardından ise Şangay’da, Çin otomotivinin büyük gövde gösterisi hayat buldu.
Çin otomotiv endüstrisinin kalbi, deyim yerindeyse Şangay’da attı. 23 Nisan-2 Mayıs tarihleri arasında düzenlenen Şangay Otomobil Fuarı, Çin otomotiv endüstrisinin en önemli iki fuarından biri olarak öne çıkıyor. İki yılda bir Şangay ve Pekin fuarları, dönüşümlü olarak düzenleniyor. 2025 yılı içerisinde, yaz aylarında Chengdu, sonbaharda ise Guangzhou fuarları da yapılacak ama hiçbirinin büyüsü ve boyutları Şangay kadar olmayacak.
İlki bundan tam 40 yıl önce, 1985 yılında organize edilen Şangay Otomobil Fuarı, bu yıl 21’nci kez düzenlendi. 50 futbol sahası büyüklüğünde, toplam 360 bin metrekarelik 12 büyük salonda düzenlenen fuarda, bazı salonlarda tedarikçiler ve teknoloji firmaları yer aldı, fuarda toplam 1.000 marka, yeniliklerini sergiledi. Otomobil markaları ise 8 ana salonda toplanmıştı. Yonca yaprağı formundaki fuar alanı, salonlar arası geçişleri kolaylaştıracak şekilde tasarlanmış.
Dünyanın ilk denizaltı sonarıyla donatılmış otomobili
Fuarda şov yapan markaların başında Geely geldi. Geely standında sergilenen Galaxy Cruiser isimli off-road konsepti, denizaltı gemilerindekine benzer, su altı sonarıyla donatılmış bir konsept ve bu dünyada bir ilk. Geely’nin Galaxy Cruiser konsepti ayrıca su üzerinde 2 saat kadar, saatte 8,5 km/s hızla yüzebiliyor. Off-road sürüşünde, kumda sıkıştığında zıplayarak kurtulabiliyor, ayrıca kendi ekseni etrafında tank dönüşü yapabiliyor ve tümseklere yaklaşırken zıplayarak üzerinden atlayabiliyor. Ayrıca 5G iletişiminin kesildiği arazi sürüşü gibi ıssız alanlardaki sürüşlerde, Geely’nin, dünya yörüngesine yerleştirdiği, mülkiyeti kendisine ait uyduları sayesinde kesintisiz iletişim kurmaya devam edebiliyor. Galaxy Cruiser, farklı enerji sistemlerini (benzin, hibrit, elektrik) kullanabilecek bir platformu destekliyor.
Geely standındaki diğer yenilikler arasında, markanın dünya pazarlarına sunmaya başladığı E5 isimli C SUV elektrikli modeli yer alıyor. Çin’deki fiyatları 15 bin dolardan başlayan E5, BYD Atto 3 ve Togg T10X boyutlarıyla ilgi çekiyor. Bir diğer Geely yeniliği ise Geome ürün ailesindeki Xingyuan. 4,1 metre uzunluğundaki araç, elektrikli B hatchback sınıfında Çin’in en çok satan modellerinden biri olmuş, şimdi ise bu modelin dünya pazarlarına açılması bekleniyor. Geome’nin en ufak modeli Panda Mini EV ise 4 kişilik bir elektrikli araç, 210 km menzile ve 100 km/s son sürate sahip. Çin fiyatı 5.500 dolar.
Geely ayrıca geçen yıl Pekin’de sergilediği E8, L7 gibi modellerinde de yenilemeler yapmış. E8’in artık NordThor isimli PHEV versiyonu da var. L7 PHEV ise daha modern altyapıya sahip Xingjian 7 PHEV modeline yerini terk etmek üzere.
Geely gibi, diğer markalar da elektrikli modellerinin yanına, PHEV veya EREV versiyonlarını eklemeye başladılar. Öyle görünüyor ki hibrit teknolojisi birkaç yıl daha bizimle olmaya devam edecek, en azından katı hal bataryaları ucuzlayıp, tüm ürün gamına yaygınlaşana kadar hibritler ürün gamının önemli bir üyesi olmaya devam edecekler.
LAND ROVER TARZI MODASI
Şangay fuarında dikkatimi çeken bir diğer akım da, bütün markaların bir Land Rover Defender, Discovery veya Range Rover tarzında büyük SUV yapma yarışına girmeleri oldu. Geely’nin Galaxy Cruiser konsepti de bu tarzda. Ayrıca Geely’nin elektrikli markası Zeekr, ilk PHEV modeli olan 9X’te, bu tarz bir Range Rover tasarımına yer vermiş. Benzer şekilde Lynk&Co’da da 900 serisi modelinde yine bir Range Rover kopyası ortaya çıkartmış. Bu tarz büyük SUV modasına BYD’nin lüks markası Denza, N9 ile, Hongqi de yeni konseptiyle cevap verdi.
Ayrıca Land Rover’ın Defender ve Discovery modelleri tarzında, sert hatlı off-road modellerine de Çin markaları arasında her gün yenileri ekleniyor. Jetour, Fangchengbao, iCar gibi markalar, bu tür Land Rover tarzları deniyor ve bu türün meraklılarına sunuyorlar.
LONDON TAKSİ LÜKS MİNİBÜS OLDU
Bir diğer Çin oto trendi de lüks minibüslerin yarattığı akım oldu. Makam otomobili gibi kullanılan bu minibüslerde, arka koltuklardaki yolcular (patronlar) için, bağımsız hareket eden kaptan koltukları, “yerçekimsiz ortam” yatan koltukları, masajlı koltuklar, her bir koltuğa gömülü kontrol ekranları, arka bölmede tavandan açılan dev ekranlar veya tavandan inen dev projeksiyon perdeleri gibi türlü lüks ve konfor düşünülmüş.
Geely, geçmiş yıllarda satın aldığı London Taxi markasının ismiyle artık Çin’de elektrikli minibüsler üretiyor. Geely’nin LEVC (London Electric Vehicle Company) isimli markası fuarda L380 isimli lüks minibüsünü sergiledi. Benzer şekilde, Geely markalarından Volvo’nun da, sadece Çin pazarında satılan lüks bir minibüsü var.
BYD’nin lüks markası Denza da bu tür bir lüks minibüse sahip. Tüm Çinli markalar, gelişen bu pazardan pay alabilmek için bu tür lüks minibüsler geliştirmeye devam ediyorlar. Xpeng, LiAuto gibi start up markaları da bu lüks minibüs segmentinden pay almak istiyor.
Ayrıca Zeekr Mix gibi kompakt boy MPV’lerde bile artık, 180 derece dönen koltuklar, açılan masalar, elektrikli kayar kapılar kullanılmaya başlandı.
İHRACAT İÇİN STATION VE KAMYONETLER
Çin iç pazarında station modeller ve çift kabin kamyonetler pek rağbet görmese de, ihracatı hedefleyen Çinli markalar, bu segmentlerde de yeni modeller geliştirmeye başladı. Özellikle BYD, Zeekr gibi elektrikli araç markaları, Avrupa pazarı için tasarladıkları station araçlarını sergilediler.
Çift kabin kamyonetler ticari araçlar olsa da fuarda kendilerine yer buldular. Geely’nin elektrikli kamyoneti Radar, BYD’nin elektrikli kamyoneti Shark, Great Wall’un Poer markası altındaki Cannon modeli (dizel) bu tarz çift kabin kamyonetlere birer örnek. Çinli markalar bu araçları daha çok Okyanusya ve Güney Doğu Asya pazarları için üretiyorlar ama bu segment Latin Amerika ve Afrika pazarlarında da ilgi çekebilir.
UÇAN ARABALAR, ROBOTLAR
Otomobil fuarında hava araçları sergilemenin bir formülü de uçan arabalar yapmak olsa gerek. Artık hemen hemen tüm Çinli markalar, ulaştıkları teknolojiyi sergilemek için uçan arabalar geliştirip, bunları sergiliyorlar. Bu konudaki lider Xpeng. Ama Chery, Hongqi ve benzeri birçok üreticinin standlarında eVTOL (dikey kalkıp inebilen, helikopter veya drone tarzı) hava taşıtları var. Bu araçlar iki farklı üniteden oluşuyor, bir tanesi otomobil, diğeri de otokopter ünitesi. Xpeng’in hava ünitesi, 6 tekerlekli, 4 kişilik aracın içerisine giriyor. Diğer markaların tasarımında ise alt parça otomobil ise üst parça otokopter oluyor ve park yerinde birbirinden ayrılıyorlar. Şu an için bu teknolojiler bence emekleme devresinde ama belki 50 yıl sonrasının mobilitesinin nasıl olabileceği hakkında ipuçları da veriyor olabilir.
Bu yıl fuarda uçan otomobillerin yanı sıra, suda yüzen otomobilleri de gördük. Buna son örnek Geely’nin Galaxy Cruiser konsepti oldu. Ama bunun dışında Yangwang U8 ve Jetour T2 de suda yüzebiliyor. Teknoloji alanındaki rekabet ve gelişim bu hızla giderse, gelecek yıl Pekin fuarında, suyun altında gidebilen araçlar da görürsek şaşırmayalım.
YENİLİKLERE DOYMUYORLAR
Geely, BYD, SAIC ve Chery gibi üreticiler, standlarında birden fazla yenilik sunuyor. Çin oto endüstrisi o kadar hızlı gelişiyor ki, yılda bir kez yapılan bir fuar, tüm yenilikleri vermek için yetersiz kalıyor olabilir. Bu nedenle Geely, Chery, BYD gibi büyük üreticiler, hatta LiAuto, Nio, Xpeng gibi start-up markalar, standlarında birden fazla yenilik sergiliyor, arada çıkardıkları diğer yenilikleri de Chengdu veya Guangzhou’da fösteriyor. Geely, Chery, BYD gibi üreticiler, birden fazla markaya sahip oldukları için, her biri toplamda 15 yenilik sergiledi. MG’nin üreticisi SAIC, tüm ürünlerinde artık yeni elektrikli mimarisi ve yarı katı hal bataryalara geçişi tamamlamış durumda. Ayrıca MG4’ün yeni hali ve Cyber X isimli konsept de SAIC standının ilgi çeken modellerinden oldu.
